Co zawiera znieczulenie u dentysty i jakie są jego rodzaje?
Jednym z powodów, przez który pacjenci rezygnują z leczenia stomatologicznego, jest ból. Obecnie jednak nie trzeba się go obawiać ani przy leczeniu kanałowym, ani przy ekstrakcji – wszystko to dzięki nowoczesnym metodom, które sprawiają, że jest kompletnie nieodczuwalny. Co zawiera znieczulenie stomatologiczne? Jakie są jego rodzaje? Przedstawiamy kompleksowy poradnik na ten temat.
Czym jest znieczulenie i po co się go stosuje?
W znacznej większości przypadków zabiegi stomatologiczne wykonywane są obecnie pod znieczuleniem. Dzięki temu pacjenci nie muszą znosić silnego bólu związanego z leczeniem lub wyrywaniem zębów.
Ból to sygnał, który przekazywany jest przez nerwy bezpośrednio do mózgu. Dzięki znieczuleniu dentystycznemu kanały sodowe w nerwach (to one odpowiadają za przekazywanie informacji o bodźcu bólowym) zostają czasowo zablokowane.
W wyniku działania środka, naczynia krwionośne się obkurczają, dzięki czemu zmniejsza się krwawienie. Ułatwia to pracę dentyście i zwiększa wygodę pacjenta.
Poszukujesz lekarza, który pozwoli wykonać zabieg bezstresowo? Serdecznie zapraszamy do naszej kliniki stomatologicznej w Gdańsku. Z wykorzystaniem nowoczesnych technologii i znieczulenia, w naszej placówce zabiegi wykonujemy w pełni bezboleśnie.
Wady i zalety znieczulenia w stomatologii
Podstawowa funkcja preparatu to oczywiście zmniejszenie poziomu bólu (zwykle pacjent odczuwa tylko lekki dyskomfort lub jest całkowicie pozbawiony czucia), i tym samym zwiększenie poziomu komfortu pacjenta. Jeżeli podczas wizyty nie doświadcza on bólu, nie wywołuje ona u niego negatywnych skojarzeń. Dzięki temu rośnie szansa, że będzie kontynuował leczenie i nie będzie unikał gabinetu stomatologicznego w przyszłości. Ma to szczególne znaczenie wśród najmłodszych.
Takie rozwiązanie niesie ze sobą niekiedy również i wady. Po pierwsze istnieje ryzyko, że pacjent może być uczulony na którykolwiek składnik preparatu. Dlatego tak ważne jest to, aby zawsze informować lekarza o swoim stanie zdrowia, jeszcze przed wykonaniem zabiegu. Kolejną wadą jest to, że efekt znieczulenia utrzymuje się również jakiś czas po samej wizycie. Pacjenci nieświadomi tego faktu mogą na przykład spożywać gorące napoje, które wywołają poparzenie. Fakt ten odczują jednak dopiero po ustaniu działania środka.
Rodzaje znieczulenia u dentysty
We współczesnej stomatologii stosuje się przede wszystkim trzy rodzaje znieczulenia: ogólne, sedacyjne i miejscowe. O tym, jaki rodzaj zastosować w przypadku konkretnego pacjenta, decyduje specjalista. Podejmuje on decyzję na podstawie przeprowadzonego wywiadu oraz rodzaju zabiegu.
Może się zdarzyć, że pacjentowi nie można podać konkretnego rodzaju z powodu przeciwwskazań i trzeba wykorzystać inną metodę.
Znieczulenie miejscowe
To najpopularniejszy sposób uśmierzania bólu podczas zabiegów stomatologicznych. Najczęściej podaje się je poprzez iniekcję, czyli wstrzyknięcie.
Rodzaje znieczulenia miejscowego:
- Powierzchniowe – ma postać żelu lub aerozolu nakładanego bezpośrednio na śluzówkę jamy ustnej, zwykle używane do zniwelowania dolegliwości związanych z iniekcją.
- Nasiękowe – podawane w okolicy leczonego zęba. Eliminuje ból zęba oraz dziąsła, stosowane w leczeniu zachowawczym, kanałowym i protetycznym.
- Przewodowe – używane głównie przy zabiegach chirurgicznych, wyłącza czucie w całym segmencie żuchwy lub szczęki. Efekt utrzymuje się dłużej niż przy metodzie nasiękowej.
U każdego pacjenta czas trwania środka może się różnić. Zależy to m.in. od użytej metody i organizmu osoby znieczulonej.
Nowoczesne znieczulenie Wand
Alternatywą dla klasycznych metod jest znieczulenie komputerowe. Używane są wówczas te same substancje, ale stomatolog podaje je, wykorzystując specjalny aplikator. Z tej formy powinny korzystać przede wszystkim osoby, które mają niską tolerancję na ból, ponieważ iniekcja w przypadku wykorzystania metody WAND jest prawie całkowicie bezbolesna. Z tej metody warto korzystać także podczas zabiegów u dzieci.
Po aplikacji środka znieczulającego tą metodą pacjent zachowuje pełną mimikę twarzy i nie ma charakterystycznego uczucia rozpierania. Osoby, które przeraża ból w trakcie znieczulania, powinny poprosić właśnie o tę formę aplikacji.
Znieczulenie ogólne
W wyniku narkozy dentystycznej wyłączana jest świadomość pacjenta. Osoba poddawana zabiegowi po prostu go przesypia. Zastosowanie tej formy znieczulania wymaga obecności lekarza anestezjologa – dentysta nie może samodzielnie wykorzystać jej w swoim gabinecie.
Narkoza wykorzystywana jest najczęściej podczas leczenia osób z dentofobią, w przypadku rozległych zabiegów chirurgicznych oraz przy braku możliwości zastosowania znieczulenia miejscowego.
Sedacja
Jeżeli dentysta potrzebuje, aby pacjent zachował świadomość podczas zabiegu, ale nie może zastosować znieczulenia miejscowego, może zdecydować się na sedację. Polega ona na podaniu gazu rozweselającego, czyli mieszanki tlenu i podtlenku azotu. Zmniejsza on stres i uczucie lęku, niweluje dolegliwości bólowe, a jednocześnie nie pozbawia pacjenta świadomości.
Po zakończonym zabiegu pacjent przez 3 do 5 minut musi oddychać czystym tlenem, żeby wyeliminować podtlenek azotu z organizmu. Dzięki temu nie występują powikłania po znieczuleniu.
Czy gaz rozweselający jest dobrym rozwiązaniem?
Redukcja bólu poprzez podanie pacjentowi gazu rozweselającego sprawdza się w kilku przypadkach:
- u dzieci;
- u pacjentów z silnym odruchem wymiotnym;
- przy braku możliwości zastosowania znieczulenia miejscowego;
- u osób z dentofobią.
Po podaniu gazu rozweselającego pacjent reaguje na bodźce, utrzymuje kontakt wzrokowy i słuchowy. Jednocześnie znajduje się w stanie oszołomienia i może nawet nie być świadomy tego, co się wokół niego dzieje. To zatem nie dobre, a nawet idealne rozwiązanie dla tych, którzy panicznie boją się wizyty u stomatologa.
Sedacji nie należy stosować u dzieci poniżej 3. roku życia – dla nich ta metoda może być szkodliwa.
FAQ
Czy po znieczuleniu u stomatologa można jeść i pić?
Nie ma ogólnych przeciwwskazań, by nie jeść i nie pić ze względu na znieczulenie miejscowe. Trzeba przy tym jednak uważać, ponieważ łatwo zrobić sobie krzywdę, np. przygryzając język lub pijąc gorący napój. Czas, w którym środek działa, nie jest jednak bardzo długi, aby uniknąć problemów, najlepiej będzie zatem odczekać, aż substancja zejdzie z organizmu.
Należy oczywiście pamięć, że po niektórych zabiegach, takich jak ekstrakcja zęba, picie i jedzenie (zwłaszcza czegoś gorącego) jest niewskazane. Ma to jednak związek z charakterem wykonywanego zabiegu, a nie samym środkiem znieczulającym.
Czy po znieczuleniu można palić papierosy i pić alkohol?
Picie alkoholu i palenie papierosów wpływa negatywnie na gojenie ran i może zaburzyć proces regeneracji, dlatego należy powstrzymywać się od tych używek po każdym zabiegu stomatologicznym.
Alkohol może osłabić efekt znieczulający tuż po zabiegu, co spowoduje nasilenie się dolegliwości bólowych. Napojów alkoholowych nie można też łączyć z lekami przeciwbólowymi, szczególnie tymi zawierającymi paracetamol.
Podczas palenia papierosów należy zachować szczególną ostrożność, ponieważ z powodu odrętwienia można się oparzyć.
Podsumowanie
Powszechne stosowanie znieczulenia dentystycznego przyczyniło się do tego, że zdecydowanie więcej osób decyduje się na podjęcie leczenia. Nowoczesne metody redukcji bólu podczas zabiegów są skuteczne, bezpieczne i niedrogie. Nawet jeśli masz nadwrażliwość lub alergię na któryś ze składników środka albo będziesz je otrzymywał po raz pierwszy, wystarczy poinformować o tym lekarza. Ten z kolei z pewnością będzie mógł zaproponować alternatywne opcje.
Zobacz również: