Na czym polega zabieg augmentacji kości?
Augmentacja kości to zabieg stomatologiczny mający na celu odbudowę tkanki kostnej szczęki lub żuchwy. Wykonuje się ją w celu zwiększenia grubości i wysokości wyrostka zębodołowego. Zabieg ten bywa konieczny przed wszczepieniem implantów, gdy ilość tkanki kostnej jest niewystarczająca do ich prawidłowego osadzenia. Jakie są wskazania do augmentacji kości, a jakie przeciwwskazania do wykonania zabiegu?
Po co wykonuje się zabieg odbudowy kości szczęki — wskazania do wykonania zabiegu
Augmentacja wykonywana jest najczęściej po to, żeby przygotować podłoże pod wszczepienie implantu stomatologicznego. Jeśli jego ilość w miejscu implantacji jest niewystarczająca, wówczas wykonuje się sterowaną regenerację kości.
Odbudowa kości szczęki ma na celu przywrócenie utraconej tkanki kostnej w szczęce przed wszczepieniem implantów zębowych lub w innych przypadkach, takich jak:
- ubytki pourazowe twarzy lub szczęki – augmentacja kostna może przywrócić strukturę i funkcję szczęki;
- choroby stomatologiczne, np. paradontoza powodująca zanik kości szczęki – zabieg może pomóc w zatrzymaniu choroby i odbudowie utraconej kości;
- wrodzone wady rozwojowe powodujące niedobór kości szczęki – odbudowa umożliwia skorygowanie wad i przywrócenie prawidłowego wyglądu;
- resekcja nowotworu w obrębie szczęki – zabieg pozwala przywrócić całość lub część tkanki kostnej utraconej w wyniku operacji.
Przeprowadzenie augmentacji kości pomaga w odbudowie struktury szczęki i przywróceniu jej funkcji po operacji, wypadku, złamaniu lub urazie, umożliwiając pacjentowi powrót do zdrowia. W przypadku pacjentów z wadami wrodzonymi, wykonanie zabiegu, zwykle w połączeniu z innymi działaniami, może pozwolić im na prawidłowe oddychanie i przełykanie, dzięki czemu zabieg mogą zdecydowanie poprawić komfort swojego życia.
Na czym polega zabieg augmentacji kości?
W przypadku małego ubytku kostnego zabieg może być przeprowadzony przy okazji implantacji. Jeśli brak tkanki kostnej jest większy, sterowana regeneracja kości przeprowadzana jest oddzielnie. Można w ten sposób wyleczyć nawet znaczny zanik kości.
Wykonanie augmentacji kości polega na autoprzeszczepie w miejsce ubytku materiału kostnego, który pobiera się z żuchwy lub z przestrzeni za zębami trzonowymi. Można też zastosować materiał kościozastępczy.
Niestety zabieg ten związany jest z koniecznością przeprowadzenia go w dwóch miejscach – tkankę należy najpierw pobrać, a następnie umieścić w ubytku. Alternatywą są tkanki kostne od innych dawców lub wspomniane produkty kościozastępcze. W tym celu w stomatologii stosuje się materiały pochodzenia zwierzęcego, z alg morskich lub wytwarzane syntetycznie. Najlepiej jednak sprawdza się i najczęściej wykorzystuje własny materiał kostny pacjenta.
Augmentacja kości umożliwia wzmocnienie tkanki przed zabiegiem implantacji lub w innych sytuacjach. Nawet w przypadku znacznych ubytków można uzyskać istotne zwiększenie grubości i wysokości wyrostka zębodołowego.
Przebieg zabiegu augmentacji
Jeszcze przed rozpoczęciem zabiegu lekarz musi zebrać dokładny wywiad lekarsko-stomatologiczny. Niezbędne jest wykonanie analizy podłoża kostnego w jamie ustnej – na tej podstawie podejmuje się dalsze decyzje dotyczące planu leczenia. Dentysta wykonuje także szczegółową diagnostykę obrazową.
Zabieg zaczyna się od podania znieczulenia. Przeważnie jest to znieczulenie miejscowe, które w zupełności wystarcza, żeby zniwelować wszelkie dolegliwości bólowe. Jeśli jest to konieczne, pobiera się od pacjenta tkankę do autoprzeszczepu.
Następnie specjalista dokonuje odpreparowania płata śluzówkowo-okostnego, pod którym znajduje się ubytek i wprowadza do niego materiał kostny. Na koniec wypełnienie zabezpieczane jest membraną, która chroni je przed wrastaniem tkanek miękkich, oraz płatem przygotowanej wcześniej błony śluzowej.
Ile trwa augmentacja kości?
Sam zabieg augmentacji kości zęba trwa przeważnie od 1 do 3 godzin. Na czas trwania zabiegu wpływa kilka czynników:
- rozległość ubytku kostnego;
- rodzaj zastosowanego wypełnienia;
- stan zdrowia pacjenta;
- doświadczenie lekarza.
Po samym zabiegu rekonstrukcji kości następuje proces osteointegracji. Trwa on przynajmniej przez 3 miesiące. Im większy jest zakres zabiegu, tym więcej czasu organizm będzie potrzebował na przyswojenie nowej tkanki kostnej. W tym czasie pacjent musi pozostawać pod stałą opieką specjalisty.
Przeciwwskazania do augmentacji
Nie u każdego pacjenta można przeprowadzić uzupełnienie kości. Proces odbudowy kości zęba wymaga dobrego stanu zdrowia. Przeciwwskazania dzielą się na dwa rodzaje: ogólne i miejscowe.
Przeciwwskazania ogólne to między innymi:
- nieustabilizowana cukrzyca;
- choroba nowotworowa;
- AIDS;
- osteoporoza;
- ciąża;
- młody wiek pacjenta (poniżej 18. roku życia).
Przeciwwskazania miejscowe:
- brak przestrzeni do zabiegu;
- zła higiena jamy ustnej;
- choroby przyzębia;
- stan zapalny.
W przypadku młodych pacjentów kości nie są jeszcze w pełni rozwinięte. W niektórych sytuacjach wskazane jest powstrzymanie się od zabiegu do momentu, aż pacjent ukończy 21 lat.
Część przeciwwskazań, np. ciąża, ma charakter czasowy i po ich ustaniu lekarz może zakwalifikować pacjenta do zabiegu odbudowy ubytku kostnego.
Powikłania po augmentacji
Proces regeneracji kości musi poprzedzić dokładny wywiad lekarsko-stomatologiczny. Mimo to może się zdarzyć, że przeszczep się nie przyjmie lub wystąpią inne problemy w trakcie gojenia.
Możliwe powikłania po zabiegu:
- odrzucenie przeszczepionej tkanki lub materiału kościozastępczego;
- regeneracja tkanki kostnej w niewystarczającym zakresie;
- problemy z gojeniem rany;
- stan zapalny kości żuchwy lub szczęki;
- silne dolegliwości bólowe.
Powikłania po zabiegu mogą wystąpić niezależnie od podjętych działań. Przestrzeganie zaleceń lekarskich zmniejsza szansę wystąpienia sytuacji niepożądanych. W razie gdy ich doświadczymy, należy jak najszybciej skontaktować się ze specjalistą. W niektórych przypadkach, takich jak zapalenie kości, lekarz zdecyduje o rozpoczęciu farmakoterapii. W skrajnych sytuacjach konieczny może okazać się ponowny zabieg chirurgiczny.
Zalecenia po zabiegu
Odbudowa tkanki kostnej nie następuje od razu. Pacjent musi nie tylko odpowiednio przygotować się do zabiegu, ale też stosować się do zaleceń lekarza w czasie trwania procesu osteointegracji.
Absolutnie podstawową kwestią jest utrzymywanie odpowiedniej higieny jamy ustnej. Mogą w tym pomóc zalecone przez lekarza płukanki antyseptyczne.
Wskazane jest również, żeby pacjent unikał obciążania operowanego obszaru. Zwłaszcza w pierwszych dniach po augmentacji należy zachować szczególną ostrożność podczas spożywania posiłków. Dieta powinna składać się z miękkich, łatwych do przeżucia składników. W pierwszych dniach należy też ograniczyć spożywanie ciepłych napojów i jedzenia.
Jeżeli to możliwe, warto powstrzymać się od aktywności fizycznej.
FAQ
Podsumowanie
Dzięki procesowi augmentacji kości możliwe jest wszczepienie pacjentowi implantu nawet wówczas, gdy ilość tkanki kostnej nie jest wystarczająca. Zabieg jest w pełni bezbolesny, a przy korzystnych warunkach proces regeneracji trwa zaledwie kilka miesięcy. Jeśli masz jakiekolwiek obawy, zapytaj swojego lekarza o to, jak wygląda zabieg. Pamiętaj również, że po zabiegu musisz koniecznie przestrzegać zaleceń lekarskich. Dzięki temu unikniesz powikłań, niepotrzebnego bólu oraz wydłużenia procesu regeneracji kości.